İnformatika testləri

1. Göz vasitəsilə qəbul edilən informasiya necə adlanır?

A) Səs          

B) Vizual   

C) Taktil    

D) Qoxu    

E) Dad

Sınaq testi

Əziz oxucular. Testə keçid almadan öncə bu linkdəki suallarla özünüzü yoxlayın. Açıq testlər

Açıq test

Sounds – səslər

Bu bölmə vasitəsilə biz kompüterin səs parametrlərini tənzimləyə bilərik. Kompüterdən istifadə etdiyimiz zaman bizim qarşımıza bir sıra bildiriş səsləri çıxır ki, bunlara gündəlik həyatımızda daima istifadə etdiyimiz telefonları belə misal çəkmək olar. Telefondan istifadə etdiyimiz zaman facebook, instagram, whatsapp və.s proqramlarından mesaj gələrkən bildiriş səsinin köməyilə bunun nə olduğunu bilirik. Eynilə kompüterdən istifadə etdiyimiz zaman kompüterin batareyası bitdiyində, çöp qutusu təmizləndiyi zaman, qovluqlara daxil olarakən, əlavə qurğular qoşarkən və.s bildiriş səsləri ilə qarşılaşırıq. Biz bu bildiriş səsləri üzərindəki dəyişiklikləri Sounds bölməsinə daxil olmaqla tənzimləyə bilirik.

Window color

Window color – pəncərənin rəngi. Windows 7 əməliyyat sistemində pəncərələrin rəngini bu bölmədən istifadə etməklə dəyişirik. İstənilən bir rəng üzərində sol düyməni bir dəfə sıxmaqla pəncərələrin, başlanğıc menyusunun, tapşırıqlar zolağının rəngini dəyişmək mümkündür. Rəng çalarları üzərində dəyişiklik etmək üçün aşağıdakı komandalardan istifadə edə bilərik.

Personalization – İşçi masasının ayarları

Personalize – işçi masası üzərində mausun sağ düyməsini vurub bu əmri seçdikdə Windows 7 əməliyyat sisteminə temaları tətbiq etmək üçün pəncərə qarşımıza çıxır.

Google haqqında bilmədikləriniz

"Google" haqqında maraqlı faktlar və bilmədikləriniz.

1.”Google”da hər hansı bir məlumat axtardığımız zaman (söz və ya söz birləşməsi) onu necə tapmaq olar?

Proqramın pəncərə quruluşu

Excel proqramını çalışdırmaq istəyiriksə aşağıdakı üsullardan istifadə edə bilərik.

Test sualları

1. Keş-yaddaş harada yerləşir?

A) Prosessorun daxilində
B) Əməli yaddaşın daxilində
C) CD və ya DVD disklərdə
D) Xarici yaddaşın daxilində
E) Sərt diskdə

İnformatika test sualları

1. Aşağıdakılardan hansı birməsələli əməliyyat sistemidir?

A) MS DOS
B) UNIX
C) NORTON COMMANDER
D) WINDOWS
E) WINDOWS NT

Klaviatura düymələri haqqında

Düymələrin funksiyaları aşağıdakı foramadadır:

Komputerlərin proqram təminatı

Proqram dedikdə, komputerin başa düşə bildiyi dildə yazılmış əmrlər ardıcıllığı nəzərdə tutulur.

Komputerdə tətbiq olunan proqramları aşağıdaki kimi qruplaşdırmaq olar:

Files - Fayllar

Fayllar: fayl informasiya daşıyıcısının adlandırılmış hissəsidir. Faylların müxtəlif tipləri var.

Computer - Komputer

Komputerlər informasiyanı qəbul edib saxlayan, emal edən və ötürən qurğudur. 

8 Bit	1 Byte
1024 byte	1 KiloByte
1024 KiloByte	1 MegaByte
1024 MegaByte	1 GigaByte
1024 GigaByte	1 TeraByte

Page layout - Səhifə sxemləri

Breaks – Sındırmaq. Break həmçinin bir neçə əmri yerinə yetirir.

Page Layout - səhifə sxemi menyusu

Page Layout Alt + P – Səhifə sxemi menyusudur. Hər hansı bir sənədi işləməzdən öncə bu bölümdən səhifənin ayarları qurulmalıdır. Məsələn sənədin kitab və ya albom formasında olmasından kağızın formatına kimi yəni A3, A4 A5 və.s kimi seçilməlidir. Bunun üçündə aşağıdakı komandalardan istifadə etməliyik. Çap bölümündən bu ayarlardan bəzilərinə nəzər salmışdıq. Bu gün isə biz birlikdə Səhifə parametrlərinin içərisinə nələr daxildir onları öyrənəcəyik.

: və ; işarəsi nədir?

: iki nöqtə, bəlli xana aralığındakı dəyərlər deməkdir. A1:A10 quruluşunda A1 ilə A10 arasındakı dəyərləri təmsil edir.

A1,A2,A3,A4,A5,A6,A7,A8,A9,A10

Excel’də hesablama necə aparılır?

Əziz oxucular. Bu günkü mövzumuzda Exceldə hesablama apararkən hansı qaydaya əməl etmək lazımdır onu öyrənəcəyik. 

Niyə disklər A və ya B deyildə C diski olaraq adlandırılıb?

Salam əziz oxucular. Bu günkü dərsimizdə Komputer elementinə daxil olan zaman çox insanda bele bir sual yaranır ki, niyə disklər A və ya B deyildə C diski olaraq adlandırılıb? Yəqin ki, çoxunuz üçün bu maraqlıdır. Onda isə baxaq görək niyə?  

Özünü yoxlamaq üçün test sualları

1. Status bar yəni vəziyyət paneli üzərində PAGE 172 of 329 yazısı qarşımıza çıxıb. Bunun mənası nədir və variantlardan hansı doğrudur?

a) Cari səhifənin nömrəsi 329-dur

b) Sənəd 172 səhifədən ibarətdir

c) Kursor 172-ci səhifədə döyünür

d) 172-329-cu səhifələrdə qrammatik səhvliklər var

e) Sənədin ilk 172 səhifəsi yoxlanılıb

Test

1. Kompüter nədir?

a) rəqəmləri emal etmək üçün elektron hesablama qurğusu 

b) informasiyanı yadda saxlayan qurğu 

c) proqramla idarə olunan və informasiyanın emelını yerinə yetirən universal qurğu 

d) analoq siqnalları emal edən qurğu 

Page Borders – Səhifə kənarlığı

Bu bölümə daxil olduqda Borders and Shading (kənarlıqlar və kölgələr) adlı pəncərə qarşımıza çıxır. Pəncərə 3 başlıqdan ibarətdir.

Page Color – Səhifə rəngi

Bu komanda vasitəsilə səhifənin arxa fonuna rəng, qarışıq rəng, şəkil, naxış və s. vermək mümkündür. Əgər səhifəyə hər hansı bir rəng verilibdirsə No Color seçməklə arxa fona verilmiş rəngi ləğv edə bilərik.

Watermark

Watermark → Su nişanı. Bu bölümdən istifadə etməklə səhifənin arxa fonuna xüsusi şəkil və mətn salmaq mümkündür. Bunun üçün bu bölümü açanda qarşımıza şablon formalar çıxır ki, üzərinə sol düymə ilə bir dəfə tıqlamaq kifayətdir. Əgər hazır şablon formalardan istifadə etmək istəmiriksə o zaman More Watermark from Office.com saytından daha çox su nişanı sənədlərimizin arxa fonuna daxil edə bilərik.

Design (dizayn) menyusu

Themes → Temalar. Ötən dərslərimizdə səhifə cildinin nə olduğunu və necə sənəd daxilində yerləşdirmək olur bunu örgənmişdir. Qeyd etmişdik ki, İnsert menyusu – Cover Page yəni səhifə cildi bölümü vasitəsilə sənədimizə səhifə cildləri və ya shapes fiqurlar bölməsindən fiqurlar və.s daxil edə bilirdik. Bu gün isə bu daxil etdiyimiz fiqurların, səhifə cildlərinin temasını bu bölüm vasitəsilə dəyişməyi örgənəcəyik.

Insert – Symbol - Simvol

Text box – Qutu mətn. Bu bölümə hazır qutu mətn formaları yerləşdirilib və biz bunlardan istifadə etmək istəyiriksə sol düyməni 1 dəfə sıxmalıyıq.

Insert – Header and Footer – Başlıq və Sonluq

SmartArt – Ağıllı incəsənət fiqurları səhifəyə daxil edir. Məlumatı vizual şəkildə əks etdiren qrafik tipidir.

Chart – Excel səhifəsindən diaqram daxil etmək.

Screenshot – Ekranı kəsmək. Qeyd olunmuş sahəni şəkil obyekti kimi səhifəyə daxil edir. Bununlar yanaşı açıqda olan hər hansı bir sənədin şəkil formatınıda buradan əldə edə bilərik

Insert daxil etmək menyusu – Shapes - Fiqurlar

Online Pictures – İnternet üzərindən şəkil.

Shapes – Fiqurlar. Bu başlıq altında xətt tipli, ox tipli qısaca sadə və mürəkkəb formalı fiqurlar mövcuddur ki, biz bunlardan istifadə etməklə sadə və mürəkkəb əməliyyatlar yerinə yetirə bilərik. Məsələn: hər hansı bir ölkənin bayrağını hazırlamaq üçün bu bölümə müraciət edə bilərik.

Insert daxil etmək menyusu – Picture şəkil

İllustrations – İllustrasiyalar.

Picture – Şəkil. Komputerin yaddaşında, daşıyıcılarda, sürücülərdə olan şəkilləri Word proqramına daxil edir. Şəkli word proqramına daxil etmək üçün seçdiyimiz şəkli sürüşdür və daşı komandası ilə də sənədə əlavə edə bilərik. Şəkil üzərində hər hansı bir dəyişiklik etmək üçün şəkli seçmək lazımdır. Bu zaman menyular bölümündə əlavə bir menyu, yəni Format menyusu açılacaq.

Insert daxil etmək menyusu – Table cədvəl (3)

Ötən dərsimizdə qeyd etmişdik ki, sənədə cədvəl formaları daxil etdikdən sonra cədvəl üzərində düzəlişlər etmək üçün cədvəli seçmək lazımdır. Cədvəli seçdikdə qarşımıza əlavə olaraq 2 menyu açılırdı ki, bunlar Design və Layout (dizayn və sxema, tərtibat) menyuları idi. Bu günkü dərsimizdə isə Layout menyusu haqqında məlumat verəcəyəm.

Insert daxil etmək menyusu – Table cədvəl (2)

Sənədə cədvəl formaları daxil etdikdən sonra cədvəl üzərində düzəlişlər etmək üçün cədvəli seçmək lazımdır. Cədvəli seçdikdə qarşımıza əlavə olaraq 2 menyu Design və Layout (dizayn və sxema, tərtibat) menyuları çıxır.

Insert daxil etmək menyusu (1)

İnsert menyusu daxil etmək menyusudur. Qısa yol olaraq daxil olmaq istəyiriksə Alt + N düymə kombinasiyalarından istifadə edə bilərik. Biz bu menyuda sənədlərə cədvəl, şəkil, fiqur, diaqram, məna, başlıq və sonluq, səhifə nömrələri, simvollar və.s daxil etməyi örgənəcəyik. İlk öncə insert menyusunda qarşımıza Pages-Səhifələr bölməsi çıxır. Gəlin bu bölmə daxilindəki komandalarla tanış olaq. 

Bloqumun statistikası

Son 10 gün ərzində bloqumun statistik göstəricilərini sizinlə bölüşmək istəyirəm. Amerikadan daxil olanlar digər ölkələrə nisbətən üstünlük təşkil edib.

Düstur quranda mütləq diqqətli olmaq lazımdır

Riyazi işarələrdən istifadə edəndə aşağıdakı simvollardan istifadə edilir.

n   toplama……+

n   çıxma……-

n   vurma…… *

n   bölmə……../

Bir rəqəmin və ya xananın müəyyən bir faizini hesablamaq üçün % işarəsindən istifadə edilir,

Bu qaydaları mütləq bilmək lazımdır...

n  Exceldə funksiya qurarkən mütləq bərabərdir (=) işarəsi qoyulub düstur yazılmalıdır.

Excel proqramı haqqında məlumat

Proqrama ilk daxil olduğumuz zaman açılan pəncərədə Excel 2013-ün açılış pəncərəsi yerləşir ki, açılmış excel ekranından proqrama daxil olmaq üçün boş səhifə və ya hazır şablonlar seçmək mümkündür. Həmçinin digər versiyalardan fərqli olaraq excel 2013 – də aşağı sol tərəfdə yerləşən Open Other Workbook (digər işçi kitablarını açmaq) bölümünə daxil olduğumuz zaman açılan bölümdə kompyuterin yaddaşında yerləşən bütün Excel sənədləri yerləşir ki, istənilən sənədi seçib open (açmaq) düyməsini vurmaqla aça bilərik. Sol tərəfdə isə ən son açılmış sənədlər toplusu (Recent) yerləşir. Bundan əlavə excel 2013 proqamında əsas yenilik digər versiyalarda olmayan Power Pivot menyusunun əlavə edilməsidir.

Microsoft Excel 2013 proqramı haqqında

Yeni bir dərs və yeni bir proqram :). Bu gündən Microsoft Excel 2013 proqramını örgənməyə başlayacağıq. Excel proqramı əsasən riyazi hesablamalarda, mühasibat işlərində düsturların qurulmasında istifadə edilən bir proqramdır. 1987 - ci ildə Microsoft firması  Excel adlı cədvəl redaktorunu işləyib hazırlamışdı. Əsasən elmi hesablamalarda Excel proqramının əhəmiyyətli rolu vardır.

Home menyusu (4)

Styles – Stillər. Yazı stillərinin dəyişdirilməsi və yazıda mövzu başlıqlarının tətbiqi üçün istifadə olunur.

Home menyusu (3)

Bullets-İşarələr. Sətrlərin avtomatik işarələnməsi. Define New Bullet bölməsindən yeni işarələr seçmək olar.

Numbering-Nömrələr. Sətrlərin avtomatik nömrələnməsi. Define New Number Format bölməsindən isə yeni nömrələmə forması, istiqaməti və s. müəyyənləşdirmək olar.

Home menyusu (2)

Font Ctrl+D – Şriftlər, hərflər. Buradan font ayarlarımızı bir pəncərə daxilindən düzəldə bilərik.

Home menyusu (1)

Home Alt + H- Başlanğıc menyusu. Əməliyyat sistemindən bəlli olduğu kimi Alt düyməsinin funksiyası menyu zolağını göstərməkdir.

QEYD 1: Menyulara klaviaturadan daxil olmaq üçün Alt düyməsini sıxılı saxladıqda bizi hansı hərfi vuracağımız haqqında məlumatlandırır.

Microsoft Word proqramı - maraqlıdır!

Word proqramında maraqlı belə bir hal mövcuddur. Bunu bilmək üçün edəcəyimiz şey çox sadədir. Əvvəlcə Word proqramını açırıq və sadəcə aşağıda qeyd edəcəyim sözü yazıb enter düyməsini vurursuz. 

File (Sənəd) menyusu – Print, Çap ayarları (3)

Print Ctrl + P - Çap etmək. Sənədi çapa vermək üçün bu bölümdənistifadə olunur.

Copies – Nüsxələrin sayı. Çap edəcəyimiz sənədin nüsxəsinin sayını bu bölümə daxil edirik.

File (Sənəd) menyusu – Sənədi yaddaşa vermək (2)

Save Ctrl + S - Yaddaşa vermək. İşlədiyimiz sənədləri yaddaşa vermək üçün Save əmrindən istifadə olunur. Hər hansı bir Word sənədini yaddaşa vermək üçün File→ Save → Browse bölümündən yaddaşa verecəyimiz sənədin yerini seçib (məs: My documents) → File name bölümünə sənədin adını yazıb → Save komandasını vururuq.

File (Sənəd) menyusu – Yeni sənəd açmaq (1)

1. İnfo - Məlumat. Yaddaşa verilmiş sənəd haqqında ümumi məlumat verilir. Bu bölümdən sənədi şifrəli olaraq yadaşa verə bilərik. Sənədə şifrə daxil etmək üçün Protect document→Encrypt with Document komandalarından istifadə olunur.

Word proqramının pəncərə quruluşu

Word proqramının pəncərə quruluşu aşağıdakı kimidir.

1. Title bar - Başlıq çubuğu. Burada proqramın adı və element işarəsi yerləşir.

Word proqramı

Word proqramına daxil olma yolları

Start →All Programs → Microsoft Office2013 →Microsoft Word

Start →Run→ Winword

Desktop üzərində sağ düymə→New →Microsoft Office Word Document-lə sənədi yaradıb üzərində sol düyməni iki dəfə vurmaqla.

Start →Search programs and file →Word

God mode

God Mode türkcə desək tanrı modu J

Kimsə üçün control panel cansıxıcı görünürsə, bütün ayarları bir pəncərə daxilində yerləşdirmək istəyirsə God mode funksiyasından istifadə edə bilər. Bunun üçün görəcəyimiz iş çox sadədir. Yeni bir qovluq yaradırıq və bu qovluğun adını

Gizli temaları necə görüntüyə gətirə bilərik?

Windows 7 əməliyyat sistemində bir neçə gizli temalar vardır. Bunlar müxtəlif reginolar üçün nəzərdə tutlmuşdur. Bəs biz bu temaları necə görüntüyə gətirə bilərik? Bunun üçün biz əvvəlcə əməliyyat sisteminin qorunan sənədlərini gizlilikdən çıxarmalıyıq.

İnternet

İnternet — komputer sistemlərinin bir-birinə bağlı olduğu, dünya səviyyəsində yayımlanan və daim olaraq inkişaf edən əlaqə şəbəkəsidir.

İnternet istifadəçilərinin “məlumatın saxlanması, paylaşması və rahat əldə olunması” istəkləri nəticəsində yaranmış bir texnologiyadır. Bu texnologiyanın köməyi ilə insanlar məlumatları rahat şəkildə əldə edə bilirlər. İnterneti çox böyük bir kitabxanaya bənzədə bilərik. Bu gün İnternet demək olar ki, dünyanın bütün ölkələrini əhatə edir və onun istifadəçilərinin sayı günbəgün artır. İnternet İnternational Network sözündən götürülən Beynəlxalq şəbəkə deməkdir.

Microsoft Word 2013

Microsoft Word – mətn prosessoru olub, müxtəlif mürəkkəblik dərəcəsinə malik sənədlərin yığılması, redaktə edilməsi, tərtibatı və çap edilməsi üçün istifadə edilən və həm klaviatura, həm də maus vasitəsilə asanlıqla istifadə edilən ən geniş yayılmış mətn redaktorlarından biridir. Word proqramı sənədlərlə işləmək üçün istifadəçiyə aşağıdakı imkanları verir:

Windows update - Əməliyyat sisteminin yenilənməsi

Windows update – Əməliyyat sisteminin təyin edilmiş parametrlərini nəzərə alaraq internet üzərindən yenilənməsi təmin edilir. Change Settings (Parametrlərin dəyişdirilməsi) – Əməliyyat sisteminin internet üzərindən yenilənməsi üçün parametrləri dəyişdirilir.

User Accounts - istifadəçi hesabları

Bu bölüm vasitəsi ilə yeni istifadəçi hesabı yaratmaq və yaradılmış istifadəçi bölümlərinin parametrlərini dəyişdirmək olar.

Desktop Gadgets - Mini proqramlar

Desktop Gadgets – işçi stoluna mini proqramlar əlavə edir. Bu bölümdən istifadə etməklə istənilən faydalı məlumatı əldə edə bilərik, hətta internetdən əldə olunmuş informasiyanı, xəbər başlıqlarını, hava proqnozunu, aksiyaların kursunu və.s tipli informasiyaları özündə əks etdirir. Əvvəlki dərslərimizdə də qeyd etmişdim ki, bu bölümə işçi stolunda mausun sağ düyməsini vurmaqlada daxil ola bilərik.

Speech recognition – Tələffüz.

İngilis dilində olan sözlərin düzgün tələffüzünü öyrənmək mümkündür.